Trong bối cảnh lao động hiện đại, việc bảo vệ sức khỏe người lao động là yếu tố then chốt để đảm bảo năng suất và an toàn. Khám bệnh nghề nghiệp không chỉ giúp phát hiện sớm các bệnh lý liên quan đến môi trường làm việc mà còn là nghĩa vụ pháp lý theo quy định của pháp luật Việt Nam. Vậy quy trình khám bệnh nghề nghiệp theo quy định mới nhất diễn ra như thế nào? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết, dựa trên các văn bản pháp luật cập nhật đến năm 2025, giúp doanh nghiệp và người lao động nắm rõ để tuân thủ.

Tầm Quan Trọng Của Việc Khám Bệnh Nghề Nghiệp
Khám bệnh nghề nghiệp là hoạt động y tế nhằm phát hiện, chẩn đoán và quản lý các bệnh lý phát sinh do tiếp xúc với yếu tố có hại trong môi trường lao động. Theo Luật An toàn, Vệ sinh Lao động 2015 (Điều 21), người sử dụng lao động phải tổ chức khám sức khỏe định kỳ và khám bệnh nghề nghiệp cho người lao động, đặc biệt với những công việc nặng nhọc, độc hại hoặc nguy hiểm.
Danh mục bệnh nghề nghiệp hiện nay bao gồm 35 loại, được quy định tại Thông tư 15/2016/TT-BYT, bổ sung bởi Thông tư 02/2023/TT-BYT. Việc khám không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi người lao động mà còn tránh các khoản phạt hành chính nặng nề cho doanh nghiệp, theo Nghị định 28/2020/NĐ-CP.
Quy Trình Khám Bệnh Nghề Nghiệp Theo Quy Định Mới Nhất
Quy trình khám bệnh nghề nghiệp được hướng dẫn chi tiết tại Thông tư 28/2016/TT-BYT (khoản 1 Điều 9), và vẫn là cơ sở pháp lý chính áp dụng đến năm 2025. Quy trình bao gồm 6 bước chính, đảm bảo tính khoa học và minh bạch:
- Chuẩn Bị Và Gửi Hồ Sơ: Người sử dụng lao động hoặc người lao động gửi hồ sơ khám phát hiện bệnh nghề nghiệp đến cơ sở khám bệnh nghề nghiệp. Hồ sơ bao gồm phiếu khám sức khỏe trước khi bố trí làm việc (hoặc kết quả khám gần nhất), sổ khám sức khỏe phát hiện bệnh nghề nghiệp, bản sao kết quả quan trắc môi trường lao động, và bản sao giấy ra viện hoặc hồ sơ bệnh án liên quan (nếu có)
- Thông Báo Tổ Chức Khám: Cơ sở khám bệnh nghề nghiệp thông báo thời gian, địa điểm và các nội dung cần thiết khác liên quan đến việc khám cho người sử dụng lao động hoặc người lao động.
- Thực Hiện Khám Lần Đầu: Khám đầy đủ theo Phụ lục 4 của Thông tư 28/2016/TT-BYT, bao gồm các chuyên khoa để phát hiện bệnh nghề nghiệp. Lao động nữ được khám thêm chuyên khoa phụ sản. Có thể thực hiện xét nghiệm bổ sung liên quan đến yếu tố có hại. Đối với bệnh không nằm trong danh mục bảo hiểm, khám đầy đủ theo chỉ định bác sĩ.
- Hội Chẩn Chuyên Môn: Áp dụng cho các trường hợp chẩn đoán bệnh bụi phổi, phế quản, bệnh rung chuyển nghề nghiệp hoặc vượt quá khả năng chuyên môn của bác sĩ.
- Ghi Chép Và Tổng Hợp Kết Quả: Cơ sở khám ghi đầy đủ thông tin vào sổ khám sức khỏe. Nếu phát hiện bệnh nghề nghiệp, lập hồ sơ bệnh nghề nghiệp và báo cáo trường hợp mắc bệnh.
- Trả Kết Quả: Trong vòng 20 ngày làm việc sau khi kết thúc đợt khám, cơ sở khám trả sổ khám hoặc hồ sơ bệnh nghề nghiệp cho người liên quan.
Ngoài ra, Thông tư 32/2023/TT-BYT bổ sung quy định về kiểm tra sức khỏe định kỳ cho người lao động, với các bước tương tự nhưng tập trung vào hồ sơ (Form 03 Phụ lục XXIV) và phân loại sức khỏe. Đối với khám định kỳ, tần suất là ít nhất 1 lần/năm, và 6 tháng/lần cho lao động nặng nhọc.
Trách Nhiệm Của Doanh Nghiệp Và Người Lao Động
- Doanh Nghiệp: Chịu trách nhiệm tổ chức khám, chi trả chi phí (trừ trường hợp cá nhân yêu cầu thêm), lập và lưu giữ hồ sơ sức khỏe. Phải báo cáo hàng năm về quản lý hồ sơ cho cơ quan thẩm quyền. Nếu vi phạm, phạt từ 1-3 triệu đồng/người lao động không được khám.
- Người Lao Động: Cung cấp thông tin chính xác, tuân thủ lịch khám. Nếu phát hiện bệnh, được hưởng chế độ bảo hiểm theo quy định, như hỗ trợ kinh phí từ Nghị định 88/2020/NĐ-CP.
Đặc biệt, từ ngày 01/7/2025, chế độ bệnh nghề nghiệp được giải quyết nhanh chóng hơn, với hồ sơ hưởng chế độ bao gồm biên bản giám định y khoa và giấy tờ liên quan
Lưu Ý Khi Thực Hiện Khám Bệnh Nghề Nghiệp
- Chọn cơ sở y tế đủ điều kiện theo quy định của Bộ Y tế.
- Đối với lao động nữ, ưu tiên khám phụ sản.
- Trong trường hợp khẩn cấp (bệnh cấp tính do yếu tố có hại), cần biên bản xác nhận tiếp xúc.
- Doanh nghiệp có thể bổ sung hạng mục khám cận lâm sàng như X-quang, siêu âm tùy theo ngành nghề.
Nếu doanh nghiệp không tổ chức khám định kỳ, có thể bị phạt lên đến 150 triệu đồng.
Kết Luận
Quy trình khám bệnh nghề nghiệp theo quy định mới nhất không chỉ là thủ tục hành chính mà còn là biện pháp bảo vệ sức khỏe lâu dài cho người lao động. Doanh nghiệp cần cập nhật và tuân thủ các thông tư như 28/2016/TT-BYT và 32/2023/TT-BYT để tránh rủi ro pháp lý. Nếu bạn đang tìm kiếm dịch vụ khám uy tín, hãy liên hệ các bệnh viện lớn hoặc cơ sở y tế chuyên về sức khỏe nghề nghiệp. Hãy ưu tiên sức khỏe để lao động hiệu quả hơn!
Nếu cần tư vấn thêm về quy trình khám bệnh nghề nghiệp, hãy để lại bình luận bên dưới.
